Beyin Fırtınası Nasıl Yapılır?

Beyin fırtınası nasıl yapılır sorusunun cevabına geçmeden önce beyin fırtınasının kısa bir tanımını yapmakta fayda var.

Beyin Fırtınası Nedir?

Beyin fırtınası münferit olarak tek başınıza veya bir çalışma grubu ile birlikte yapılan bir fikir üretme çalışmasıdır. Grup halinde yapıldığı zaman, grubun içinde olan kişilerin belirlenen konu ile ilgili düşünce ve fikirlerini özgürce seslendirmesi beklenir. Bir çeşit sesli düşünme ortamıdır. Amaç; beyin fırtınası yapılacak konu ile ilgili herkesin farklı, çeşitli ve değişik fikirlerini ortaya çıkarmaktır.

İlk başta dile getirilen bu fikir ve düşünceler elemine edilmez, yorumlanmaz veya eleştirilmez. Her türlü akla gelen fikrin özgürce ve hiçbir kıstas süzgecine maruz kalmadan ortaya dökülmesi arzu edilir. Daha sonra bu fikirler irdelenmeye başlanır ve ideal çözüme ulaşılmaya çalışılır.

Beyin Fırtınasının Avantajları

Beyin Fırtınasının Avantaj ve Getirileri
Beyin fırtınası yapmanın birkaç farklı amacı olabilir, bunlar kısaca;

• Spesifik bir soruna çözüm bulmak
• Yazılacak bir yazı için fikir üretmek
• Girişilmesi planlanan bir proje ile ilgili en uygun ve kaliteli fikirlere ulaşmak
• Gibi çeşitli sebeplerden ötürü beyin fırtınası yöntemine bireysel veya grupsal olarak başvurulabilir.

Beyin fırtınası yöntemi sağladığı çeşitli avantajlar nedeni ile çok tercih edilmektedir. Bu faydalardan önemli olanları belirtecek olursak;

Yaratıcılığı ortaya çıkarmak

En etkili olabilecek çözümleri ortaya çıkarmak. Sorunları ortadan kaldırabilecek çeşitli çözüm alternatiflerini ortaya çıkarmak
Aslında sahip olduğunuz ama aklınıza gelmeyen birçok bilgi ve deneyimi şaşırtıcı şekilde ortaya çıkarabilmek
Beklenmeyen çözüm önerilerini ortaya çıkarıp bunlardan faydalanabilmek Konuya odaklanmaya yardımcı olması
Farklı fikir ve düşüncelerin bir araya gelmesi ile bunların etkileşiminden yeni fikirler türetebilme potansiyeli.

Bireysel Beyin Fırtınası

Çoğu zaman grup halinde yapılan beyin fırtınasının daha kaliteli sonuçlar doğuracağı söylense de, yapılan bazı araştırmalar göstermiştir ki; bireysel olarak yapılan beyin fırtınası birçok zaman daha iyi sonuçlar verebilmekte, daha kaliteli fikirleri üretebilmektedir. Bunun çeşitli sebepleri bulunuyor.

Bu sebeplerden en önemlisi; grup halinde beyin fırtınası yapıldığı zaman grup üyeleri başkalarının fikir ve düşüncelerine odaklanıp buna kafa yormaktan kendi fikirlerini üretmekten uzak kalabiliyorlar. Ayrıca aklınıza anlık olarak gelebilecek bir düşünceyi çoğu zaman sosyal psikolojik sebeplerden ötürü dile getirmekten çekinebiliyorlar.

Örnek vermek gerekirse, bir anda aklınıza gelen bir fikri dile getirme noktasına gelindiğinde “acaba x kişi bu fikrimle ilgili ne düşünür? Y kişisi bu fikre önyargılı yaklaşabilir mi?” gibi endişe ve çekinceler, fikirlerin özgürce üretilip ortaya atılmasına engel teşkil edebiliyor. Oysa bireysel beyin fırtınasında sizin anlık ve özgür fikirlerinizi kritik edebilecek ya da önyargı ile yaklaşabilecek kimse olmadığı için, yaratıcılık ve öz güven ön planda oluyor ve çok kaliteli ve sıra dışı fikirler ortaya çıkabiliyor.

Beyin Fırtınası Çalışması

Kaliteli Beyin Fırtınası İçin Tüyo
Kaliteli ve etkili bir bireysel beyin fırtınası çalışması için;

• Rahat edebileceğiniz bir ortam seçin
• Rahat edebileceğiniz bir koltuğa oturun
• Dikkatinizi dağıtabileceğini düşündüğünüz objeleri bulunduğunuz ortamdan çıkartın, uzaklaştırın
• Aklınıza gelebilecek tüm fikirleri anında yazıya dökebileceğiniz bir kalem ve not defterini hazır bulundurun.

Grup ile Beyin Fırtınası

Grup halinde yapılan beyin fırtınası doğru ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi halinde son derece şaşırtıcı ve mükemmel sonuçlar verebilmektedir. Bir grup üyesi bir fikir ürettiği zaman diğer grup üyeleri kendi yaratıcılıkları ile bu fikri geliştirip genişletebilir ya da bir sorunun çözümünde bir grup üyesi sorunun çözümünü kısmen çözecek bir fikir üretip tıkandığı zaman bir başka grup üyesi çözüm fikrinin devamını getirebilmekte ve buda muhteşem bir ekip çalışmasına dönüşüp son derece kaliteli bir çalışma haline gelebilmektedir.

Grup halinde beyin fırtınası toplantılarında en çok dikkat edilmesi gereken husus, ortaya konan konu ile ilgili ilk çıkan fikirlerin hiçbir şekilde elemine edilmemesi ve tenkit edilmemesidir. Herkes özgürce iyi ya da kötü tüm fikirlerini ortaya koyabilmelidir. Kaliteli bir beyin fırtınası çalışması için en az iyi fikirler kadar kötü fikirlere de ihtiyaç vardır. Çıkan kötü fikirler size iyi fikirleri bulabilmenizde ışık tutacaktır.

Etkili bir grup beyin fırtınası yapabilmek için hazırlanması gereken diğer koşullar ise;

• Tüm grup üyelerinin rahat edebileceği bir ortam hazırlanması
• Grup üyelerinin üreteceği fikirleri, diğer grup üyelerine yazılı veya görsel olarak gösterip izah edebileceği gerekli ekipmanların hazır bulundurulması
• Gruba dahil edilecek üyelerin önceden belirlenmesi ve davet edilmesi
• Farklı düşünce yapısına sahip insanların arasından grup üyelerinin seçilmesi
• Özgür düşünce yapısına sahip insanlardan grup üyelerinin seçilmesidir.

Unutmayın ki bazı insanlar “onaylayıcıdır” çevresinde ki insanların fikirlerini onaylamak ve hoş görünmek isterler ve bu yüzden başkalarına ters gelebilecek fikirlerini söylemekten kendilerini alıkoyarlar. Bu tür insanlar ile grupsal beyin fırtınası ekibi kurulmamalıdır. Kendi özgür fikrini her koşulda ortaya koyabilen kişilerden oluşturacağınız bir grup çok efektif fikirler üretebilecek ve beyin fırtınası çalışmasını başarılı kılabilecektir.

Çözüm aranan sorunu ortaya net bir şekilde koyun. Ortaya çıkan çözüm fikirlerini kayıt altına alın ve çıkan fikirlerin yeni fikirlerin ortaya çıkmasına esin kaynağı olmasına izin verin. Her yeni fikir, bir başka yeni fikrin çıkış noktası olabilmektedir.

Aksiyona Geçin

Beyin Fırtınası Sonrası Aksiyona Geçin
Beyin fırtınası çalışması sonucunda ortaya çıkan ve grup halinde onaylanmış fikirlerin hayata geçirilmesi için grup üyelerini belirli bir organizasyon kapsamında görevlendirin ve aksiyona geçin. Çalışmanın en uygun sonucu vermesi için grupta bulunan kişi sayısının çok fazla olmamasına ve beyin fırtınası çalışmasının süre olarak çok uzun olmamasına dikkat edin. İnsanların çoğunlukla en verimli olduğu sürecin, toplantının ilk 40-45 dakikası olduğunu unutmayın.

Bu süreden sonra konsantrasyon kaymaları ve dikkat dağınıklıkları meydana gelecektir. 40-45 dakikalık süreyi efektif olarak kullanın ve belirlenen süre bittiğinde çalışmayı sonlandırıp aksiyona geçilmesi için gerekli organizasyonu ve talimatları belirleyin.

Bu yazı  18 Temmuz 2017 tarihinde, Tufan Kürşat tarafından kaleme alınmış ve blografi.net ‘te yayınlanmıştır. Kaynak: https://web.archive.org/web/20171121213932/http://www.blografi.net:80/beyin-firtinasi-nasil-yapilir/